Ton Scherpenzeel neemt afscheid van Kayak, niet van zijn passie
Korte bio:
Componist, songwriter en toetsenist Ton Scherpenzeel werd op 6 augustus 1952 geboren in Hilversum, hij is de enige nog levende en muzikaal actieve oprichter van KAYAK, de band die in 1972 door hem werd opgericht, samen met zanger Max Werner, drummer Pim Koopman, gitarist Johan Slager en korte tijd later bassist Cees van Leeuwen. Ton speelde, nadat KAYAK in 1981 stopte, onder meer in bands als het Britse Camel, het Nederlandse Europe en Earth & Fire. Naast zijn solocarrière begeleidde hij sinds het eerste solo-theaterprogramma van cabaretier Youp van ’t Hek tot en met diens afscheid. Daarnaast componeerde en maakte hij muziek bij verschillende theaterproducties en films.
Tekst en foto’s: Harry Pater
Waarom heeft het drie jaar geduurd voordat dit album uitkwam?
‘Moet je eigenlijk aan Marcel vragen, want die heeft uiteindelijk gemixt en natuurlijk ook John Vis, die alles gefilmd heeft. Het idee was om het op te nemen, in Zoetermeer en Hilversum. Marcel zei dat hij het geheel wilde mixen en de kwaliteit erg goed vond. Eigenlijk is het een prachtig document geworden. Ik heb niets te maken gehad met mix en de productie, maar het was voor 85% al wat het moest zijn. Mijn voornaamste inbreng is het artwork maken, dat is een nieuwe hobby van me.’
Hoe kwam jij uiteindelijk toentertijd aan Bart, want die was toch niet echt bekend.
‘Ik ging niet op zoek naar een bekende zanger, want die draagt zijn eigen bekende verleden mee waar je weer tegenop moet boksen. Ik ben op internet gaan struinen en toen ben ik bij Bart terechtgekomen, zoals zijn deelname aan de Soundmixshow. Ik was daar dermate van onder de indruk dat ik hem gevraagd heb. Hij is een geweldige zanger en bovendien ook een hele goede podiumpersoonlijkheid, met de uitstraling die ik zocht. Hij speelt ook gitaar en dat is ook belangrijk omdat we ook van zeven naar vijf man zijn gegaan. Je moet een beetje schipperen met de arrangementen. Ik heb ook maar twee handen en dus moest Marcel eigenlijk twee gitaristen vervangen, van de vorige line-up. Edward Reekers bijvoorbeeld speelde ook keyboards, dus het was lastig voor mij omdat ik een extra toetsenist miste, maar het voordeel daarvan was weer dat het geluid weer doorzichtiger werd. Ik was blij dat Bart in staat was om mee te spelen.’
En wat betekent deze release voor jou?
‘Dat dit echt het einde van Kayak is. Ik heb geen plannen om de band nieuw leven in te blazen en daar zijn redenen voor. Ik stop ermee en er is niks aan veranderd aan die motivatie. De deur blijft op een kier open en het staat me altijd vrij om daar iets mee te doen, maar zoals de zaken er drie jaar geleden voor stonden en er nu voor staan denk ik, dat kan niet meer.’
Dit laatste project wordt uitgebracht op het label OOB Records evenals je nieuwe soloalbum. Vroeger zat Kayak bij grote labels.
‘Volgens mij bij allerlei labels van Universal en de vorige twee cd’s die waren volgens mij via WriteOn Productions en daarvoor bij het oude Sony. Er bestaan nu bijna geen grote platenmaatschappijen meer, die bovendien geen geld hebben, zeker niet voor een band als Kayak.’
Youp is gestopt, je nieuwste soloplaat bevat muziek die je voor hem hebt gemaakt. Komt daar nog een vervolg op?
‘Oh ja, ik zeg nooit meer ergens nee op tegen wat op mijn weg komt, ik werk al heel lang met Youp, al vanaf zijn eerste soloprogramma eigenlijk en dat is altijd prachtig geweest, voor ons allebei naar tevredenheid. Youp heeft bij het afscheid laten weten nog een liedjes album te willen maken. Naast alles wat ik voor Kayak heb gedaan en daarna korte tijd met het Nederlandse Europe èn met Camel en ik heb ook nog in Earth & Fire gespeeld en met Harry Sacksioni en Daniel Sahuleka. Ook heb ik altijd allerlei projecten gedaan met onder meer koren, musicals en dergelijke. Heb zelfs een kerkorgelproject gedaan met Klaas Jan Mulder onder de naam Kajem.‘
Hoe werkte jij met Youp samen, hoe ging dat in z’n werk?
‘Vaak begon hij met drie A4tjes in kleine zaaltjes, dan heb ik het over 80-90 man. En na zo’n drie of vier maanden had hij een nieuw programma en kon ik elke twee weken komen kijken wat er veranderd en verbeterd was. Het is tweeledig: instrumentale begeleiding (de zogenaamde underscores) en de liedjes. In beide gevallen is de muziek dienstbaar aan de tekst, die moet verstaanbaar blijven.’
Je hebt het afgelopen jaar afscheid moeten nemen van Max Werner, Bert Veldkamp en Johan Slager…
‘Dat is waar, ik ben de enige die nog leeft en het is wel confronterend hoor, als ik die foto van de bezetting van 1975 zie dan denk ik verdomme, ben ik de enige die er nog is… het afgelopen jaar was moeilijk.’
Waar houd je je nu mee bezig, nu je in feite met pensioen bent?
‘Nou, zo voelt het echt niet voor mij… ik ben nog bezig met schrijven en opnemen van nummers. Wat er op dat moment klaar is, zet ik op mijn Bandcamp site (www.tonscherpenzeel.bandcamp.com) en wie weet ooit op een cd. Ik probeer gewoon wat uit en er zit geen druk achter van wie dan ook, dus niet “er moet een plaat komen” of zo. Dat moeten is er nu niet meer, ik doe het echt rustig aan, in tegenstelling van mijn tijd en de stress die een band opleverde, hoe leuk dat ook allemaal was en is.’
